Roman Türleri

Konu Bakımından Romanlar

Tarihi Roman :

Tarihteki olay ya da kişileri anlatan romanlardır. Yazar tarihi gerçekleri kendi hayal gücüyle harmanlayarak anlatır.
Bizim edebiyatımızda bu türün ilk örneği Namık Kemal’in kaleme aldığı “Cezmi “ romanıdır.
Serüven Romanı: Günlük hayatta her vakit rastlanmayan, şaşırtıcı, sürükleyici, esrarlı olayları anlatan romanlardır “Macera Romanları” da denir. Ana öğe okuru heyecanlandırıp gerilim içinde yaşatmaktır.
Örnek olarak A. Mithat Efendinin “Hasan Mellah” isimli yapıtı verilebilir.

Sosyal Roman:

Toplumsal meseleleri işleyen romanlar bu gruba girer. Bu tür romanlarda sosyal olay ve olguların (ihtilaller, sınıfsal kavgalar, ırkçılık, köyden şehre göç, yoksulluk…) nedenleri üzerinde durulur.
Yakup Kadri’nin “Yaban” isimli romanı, belli bir fikri savunduğu ve bun bilimsel verilerle verdiği için tezli roman olarak isimlendirilir.
Toplumdaki gelenek ve inanışları anlatan veya yeren romanlar da töre romanı olarak isimlendirilir. Bu romanın örneği de Halide Edip Adıvar’ın yazmış olduğu “Sinekli Bakkal” adlı eserdir.

Ruhbilimsel Roman – Psikolojik Roman ( Analiz Romanı ) :

Dış alemdeki olaylardan çok , kahramanların iç dünyasını, ruh hallerini ele alıp kişilerin toplumla ilişkilerini anlatan romanlardır.
Bizim edebiyatımızda Mehmet Rauf’un “Eylül” romanı bu türün ilk örneğidir.

Pikaresk Roman:

Avrupa edebiyatlarında görülen bir türdür. İspanyolca “picaro” kelimesinden türetilmiştir. (Picaro kelimesi gezgin, serseri gibi manalara gelmektedir.)
Bu tür romanlar halktan kişilieri anltır. Parasız kişiler, serseriler, gezginler ve bir takım kişilerin buyruğu altına girenlerin başlarından geçen olayların anlatıldığı romanlardır.
Örnek olarak Thomas Mann’ın yazdığı “Dolandırıcı Felix Krull’un İtirafları” verilebilir.

Duygusal Roman:

İnsanın duygusal hayatını yüksek ve özenli bir üslupla tasvir eden romanlardır.
Edebiyatımıza Reşat Nuri Güntekin’in yazdığı “Duduaktan Kalbe” yapıtı örnek verilebilir.

Gotik Roman:

18. asrın akılcılığına itiraz eden bir türdür. Karanlık, gizemli, korkutucu, çılgınlıklarla dolu bir ortamda geçen kanlı, şeytanca, büyülü olayları konu alır. Bilimkurgu ve fantastik romanların temelini gotik romana bağlayabiliriz.
Gotik roman, İngiliz ve Amerikan romancılığına mahsus bir türdür.
Horace Walpole’un yazdığı “Otranto Şatosu” bu tür romanlara örnek gösterilebilir.