Bu konuda üniversitelerde de çok kullanılan birkaç kaynak kitaptan bahsedeceğiz.
Bunlardan birincisi Hayati Develi’ye ait olan Osmanlı Türkçesi Kılavuzu 1 ve 2 adlı eserlerdir. Kitapların arka kapağında yer alan yazı:
Osmanlı Türkçesi Kılavuzu, size bin yıllık kültürel birikimin kapılarını açacak bir anahtardır. Bu kılavuz ile Osmanlı Türkçesini kolaydan zora, temel bilgilerden ayrıntıya doğru uygun bir ders metoduyla öğreneceksiniz.
Osmanlı Türkçesi Kılavuzu ile yazıyı ve okumayı kolayca öğrenecek, Türkçedeki Arapça ve Farsça kökenli kelime ve söz kalıplarının yapısını görecek, uygun örnek ve alıştırmalarla bilgilerinizi pekiştirebileceksiniz.
Kitapta verilen edebî, tarihî, siyasî ve dinî-tasavvufî metinler hem okumanızı hem de söz dağarcığınızı geliştirecek, Osmanlı kültürünün çeşitli yönleriyle tanışmanızı sağlayacak.
Osmanlı Türkçesi Kılavuzu, günümüz Türkçesini daha iyi anlamanıza ve konuşmanıza da yardımcı olacak.
Diğer bir eser ise Faruk K. Timurtaş’a ait Osmanlı Türkçesine Giriş adlı eserdir. Eserde yer alan konu başlıkları ise şu şekildedir:
Yazı ve imla
Harflerin bitişmeleri
Yazı çeşitleri
El yazısı örnekleri
Hat sanatımızdan örnekler
Harflerin tasnif ve taksimi
Türkçe ve yabancı kelimelerin ayrılması
Arapça kelime ve şekiller
Arapça kelimelerde keyfiyet
Mec’ül masdarlar
Arapça kelimelerde kemiyet
Edatlar ve birleşik şekiller
Farsça kelime ve şekiller
Kelimelerde ses değişmeleri
Türkçede hece çeşitleri
Türk aruzunun vezinleri
Vezinlerin meydana gelmesi
Yine bir diğer eser ise Numan Külekçi’ye ait Osmanlı Türkçesi adlı eserdir. Eserin tanıtım yazısı ise şöyle:
Bu kitap, en azdan en çoğa kadar dil bilgisi seviyesine sahip kimselerin bu yazıyı kolayca yazıp okuyabilmesini sağlamak amacıyla hazırlanmıştır.
Altı bölüm olarak hazırladığımız kitabın Birinci bölümünde “Osmanlı Türkçesi” olarak adlandırılan Türkçenin, eski harflerle yazılıp okunabilmesi için gereken bilgiler verilmiştir. Bu bilgilerin daha iyi kavranabilmesi bakımından Türkçemize dair bazı temel bilgilerin de hatırlatılması yapılmıştır.
İkinci ve üçüncü bölümlerde Osmanlı Türkçesi’nin olmazsa olmazları Arapça ve Farsça’ya dair bu bilgiler üzerinde durulmuştur. Her türlü tarihi hadisenin, olayların, imar faaliyetlerinin, her çeşitden hatıranın hafızalara tesbitinde asırlarca vasıta olan ebced hesabını ve tarih düşürmeyi de bu bölüm sonunda kısaca tanıtmayı uygun bulduk.
Dördüncü bölümde, klasik şiirimizi ve bu şiirimizin endâzesi aruzu da nisbi bir şekilde istifadelere sunduk.
Beşinci bölümde, “Osmanlıcada Yazı Çeşitleri” bahsinde klasik şiirimizden orijinal metin örnekleri vermeğe gayret ettik.
Kitabımızın laboratuvarı hükmünde gördüğümüz altıncı bölümü metinlere ayırdık. Metinlerin tesbitinde ölçümüz, dileyen herkesin, Osmanlı Türkçesini kolay okuyup yazabilmesini öğrenmeğe yönelik olmuştur. Bunun yanında kitabı ele alanların kelime dağarcıklarının zenginleşmesi, kültürünün gelişmesi, millî ve mânevi belleğinin cilalanması düşünülmüştür.
Metinler, alındıkları kaynaklarda görülebilen imlâ olumsuzluklarını fotokopilerin kaçınılmaz bozukluklarını taşımasın diye bilgisayarın eski yazıyla ilgili sunduğu imkânlar dahilinde yeniden teker teker yazılmıştır.